پس از اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان، برخی اصناف و فعالان اقتصادی به جای استفاده از دستگاههای کارتخوان، مردم را به استفاده از راههای جایگزین پرداخت مانند کارت به کارت و دستگاههای Cashless (کشلس) مجبور کردهاند.
دستگاه کشلس به عنوان یک ابزار بانکی جدید توجه بسیاری از صنوف با تراکنشهای مالی بالا را به خود جلب کرده است. این دستگاهها که در نسخههای جدید بسیار به دستگاههای کارتخوان شباهت دارند، به عنوان راهی برای فرار مالیاتی و پولشویی شناخته میشوند.
کاربرد دستگاههای کشلس و معافیت مالیاتی
دستگاه کشلس به صورت مستقیم به بانک متصل شده و خدماتی نظیر دریافت موجودی، پرداخت قبوض، افتتاح حساب و کارت به کارت ارائه میدهد. این دستگاهها با تبلیغات اغواکننده در انواع سکوهای خرید و فروش اینترنتی به بازار عرضه میشوند. با اینکه خرید و فروش این دستگاهها قانونی است، اما به دلیل نبود نظارت سازمان مالیاتی و بانک مرکزی، به معافیت مالیاتی و افزایش درآمدزایی برای دارندگان دستگاهها منجر شده است.
فرار مالیاتی و پولشویی از طریق کشلسها
اگرچه دستگاههای کشلس میتوانند به ترویج بانکداری الکترونیک کمک کنند، اما در حال حاضر به ابزاری برای فرار مالیاتی و پولشویی تبدیل شدهاند. بانک مرکزی و شرکتهای حوزه پرداخت نظارت کافی بر تراکنشهای این دستگاهها ندارند و این موضوع میتواند به گسترش فعالیتهای مجرمانه منجر شود.
عدم رعایت الزامات قانونی
بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲ ضوابط بهرهبرداری از دستگاههای خودپرداز اختصاصی و غیرنقدی را ابلاغ کرده و داشتن این دستگاهها را برای موسسات اعتباری غیرمجاز اعلام کرده است. اما دستگاههای کشلس خارج از سیستم بانکی در مراکز خرید به وفور دیده میشوند و برخی صنوف مانند صرافیها، طلافروشیها و مراکز درمانی از این ابزارها استفاده میکنند.
خطرات استفاده از دستگاههای کشلس برای مردم
هر چند کارت به کارت به رویهای عادی در بین مردم تبدیل شده است، اما بسیاری از مردم از خطرات احتمالی آن مطلع نیستند. دستگاههای کشلس باید در اماکن عمومی نصب شوند و استفاده از آنها در اماکن خصوصی خلاف قانون است. استفاده از این دستگاهها میتواند به فرار مجرمان از قانون و انجام امور پولشویی و قاچاق کمک کند.
نیاز به مقابله با استفاده نادرست از دستگاههای کشلس
بررسیها نشان میدهد که برخی بانکهای خصوصی پرچمدار فروش دستگاههای کشلس هستند و بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی تلاش جدی برای مقابله با استفاده نادرست از این ابزار جدید بانکی ندارند.